kfselm

  • ۰
  • ۰

ارزش گویش نیشابوری 21ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

ارزش گویش نیشابوری

گویند که عمرولیث صفار چون نیشابور را به زیر نگین درآورد، گفت:

«شهری را گرفته ام که گل آن خوردنی، بوته ی آن ریواس و سنگ های آن فیروزه است»

امروز اگر آن دلاور سیستانی بر نیشابور دست می یافت جای آن بود که نخست از گرفتن شهری بر خویشتن ببالد که گنجور و گوهرستان واژه های ناب پارسی است.

گویش های محلی فارسی، چه در جای جای ایران کنونی رایج باشد، چه بیرون از مرزهای سیاسی، در حکم ذخایر ارزنده ای است که انبوهی از واژه ها، اصطلاحات، امثال، افسانه ها، اشعار و تصنیف های فارسی را نگاه داشته و گردآوری، ضبط، تحقیق و نشر اهم آنها ضرورتی انکار ناپذیر است.

نیشابور با آن گذشته درخشان تاریخی و فرهنگی، تاریخ هنوز از عهده شمارش بزرگان و دانشوران این سرزمین برنیامده، یکی از ارزشمند ترین گونه های گویش فارسی را تا امروز پاس داشته است. حفظ تلفظ های درست و کهن، همچون مراعات دقیق واو یا یای معلوم و مجهول، حفظ بسیاری از کنایات، استعارات و امثال برخی از وجوه زندگی گویش نیشابوری است که در این نوشته بدانها اشارتی هست.

عناصر دستوری

در گویش نیشابوری بسیاری عناصر دستوری ارزنده بر جای مانده که برخی امروز متروک و ناشناخته است و شناسایی آنها بس سودمند تواند بود، از آن میان به ذکر چند پسوند بسنده می کنم.

الف) «وک» (واو مجعول + کاف تازی)؛ این پسوند که پس از اسامی کوتاه و گاه اصوات می آید و معمولا صفت نسبی می سازد، کاربرد بسیار دارد و هنوز زنده و تقریبا فعال است. همانند:

بادوک {badok}: خودپسند و پر افاده

ترسنوک {tersunok}: ترسو. گویا با وساطت نون وقایه

گیلوک {gilok}: گل آلود

ب) «له» (لام مفتوح + های غیر ملفوظ)؛ این پسوند که معنای نسبت می دهد، پس از اسامی قرار می گیرد و اسمی دیگر می سازد و موارد استعمال آن بسیار است. همچون:

آوله {ahvla} و اوله {avla}: آبله و تاول. منسوب به «آو» (=آب)

چله {chala}: چاله، گویا منسوب به «چه» (=چاه)

چیکله {chikela}: قطره، منسوب به «چیک» (صدای افتادن قطره)

ج) «یخ» (مصوت معلوم یاء + خای معجمه)؛ این پسوند پس از اسامی معنای شباهت دارد و صفت می سازد. مانند:

پتیخ {pettikh}: آشفته. ماننده به «پت» (pat) که در نیشابور نخ در هم پیچیده و مانند آن را گویند

تریخ {terikh}: راست ایستاده. گویا ماننده به «تیر»

زرنیخ {zernikh}: بیمارگونه و زردروی. گویا ماننده به «زر» با وساطت نون وقایه

د) «او» (مصوت الف + واو صامت)؛ این پسوند معنای شباهت دارد و پس از صفاتی می آید که بر عیب و نقصان دلالت می کند و صفتی دیگر می سازد. مانند:

شلاو {shallav}: شل گونه

کراو {karrav}: کر گونه

لنگاو {langav}: لنگ کونه

ه) «نا» (نون + مصوت الف)؛ این پسوند، پس از صفات می آید و اسم می سازد. مانند:

تنگنا {tangna}: جای تنگ

سوزنا {suzuna sevzuna}: سبزه عید

خزانه واژگان

شناسای واژه های ناشناخته متون پارسی کهن و بازیافت واژه های فنا شده فارسی از میان گویش های موجود یکی از نیازهای بنیادین زبان و ادب فارسی است که گردآوری، ضبط و تحیق در گویش نیشابوری، بخش چشمگیری از این نیاز را برآورده می سازد.

گویش کنونی نیشابور از واژه های دخیل ترکی، عربی و زبان های دیگر تهی نیست، اما راه یافتن این واژه های بیگانه جای واژه های بومی را تنگ نکرده، بلکه لختی بر غنای آن افزوده است. حیات هزاران واژه ناب فارسی در گویش مردم این سامان شاهد این مدعاست. بسیاری از واژه های نیشابوری در فرهنگ ها و متون کهن پارسی بکار رفته و ریشه بسیاری را در زبان های ایرانی کهن توان جست که از اصالت تردید ناپذیر این گویش حکایت دارد، اما می خواهم بگویم که ارزش آن روی دیگر سکه بسی افزون تر است؛ یعنی واژه های نابی گه در فرهنگ ها و متون نیامده و آنها را نیشابوری ها می شناسند.

منتخبی اندک از واژه های جالب توجه نیشابوری:

آغشگه {aghushga}: پنجره و دریچه کوچک.جزء اول آن «آغش»(=آغوش) است









سایر محصولات :
ارزش گویش نیشابوری 21ص

ارزش گویش نیشابوری 21ص ...

پاورپوینت اصول طراحی پایگاه داده‌ها

پاورپوینت اصول طراحی پایگاه...

ارز و یکسان سازی نرخ ان

ارز و یکسان سازی نرخ ان...

ارز و کاربرد آن در بازار پول 10 ص

ارز و کاربرد آن در بازار...

ارتباط جنسی پیش از ازدواج 10 ص

ارتباط جنسی پیش...

پاورپوینت اصول سرپرستی

پاورپوینت اصول سرپرستی...

ارتباط بین ایدئولوژی آموزش و پرورش و پذیرش تکنولوژی در معلمان قبل از خدمت 25 ص

ارتباط بین ایدئولوژی آموزش و پرورش و...

ادبیات 50 ص

ادبیات 50 ص...

پاورپوینت اصول سرپرستی 102 اسلاید

پاورپوینت اصول سرپرستی 102...

ادبیات 2

ادبیات 2...

پاورپوینت اصول بودجه 15 اسلاید

پاورپوینت اصول بودجه 15...

ادبیات زنانه و مردانه

ادبیات زنانه و مردانه...

اخلاق کاربردی و حسنه 105 ص

اخلاق کاربردی و حسنه 105...

اخلاق پزشکی 15ص

اخلاق پزشکی 15ص...

اخلاق سازمانی 29 ص

اخلاق سازمانی 29 ص...

پاورپوینت اصول بهداشت و کمکهای اولیه

پاورپوینت اصول بهداشت و...

اخلاق اسلامی 11 ص

اخلاق اسلامی 11...

اخلاق از دیدگاه قرآن پیامبر و عترت 46 ص

اخلاق از دیدگاه قرآن پیامبر و عترت...

اخلاق پیامبر 31 ص

اخلاق پیامبر...

پاورپوینت اصول بهداشت و کمک های اولیه

پاورپوینت اصول بهداشت و کمک های...

اخرالزمان در ادیان مختلف 32 ص

اخرالزمان در ادیان مختلف 32 ص...

پاورپوینت اصول بازاریابی 14 اسلاید

پاورپوینت اصول بازاریابی 14 اسلاید...

اختلالات حرکتی در حوزه مشکلات ویژه یادگیری 7 ص

اختلالات حرکتی در حوزه...

پاورپوینت اصول انبارداری1.PPT

پاورپوینت اصول انبارداری1.PPT...

اختلال در دیکته 13 ص

اختلال در دیکته ...

اختلال در دیکته نقطه و سرکش 6ص

اختلال در دیکته نقطه و...

پاورپوینت اصول اساسی برنامه نویسی به زبان اسمبلی

پاورپوینت اصول اساسی...

اخالال در خواندن 11 ص

اخالال در خواندن...

احمد شاملو 25 ص

احمد شاملو 25 ص...

پاورپوینت اصول آموزش و یادگیری

پاورپوینت اصول آموزش و یادگیری...

اجزای سیستم های RFID 19 ص

اجزای سیستم های ...

اجراى احکام و اصول سیاسى اسلام 31ص

اجراى احکام و...

اجاره اهرمی 6ص

اجاره اهرمی 6ص...

پاورپوینت اصول آموزش هند بال.PPT

پاورپوینت اصول آموزش هند بال.PPT...

اثربخشی آموزشی 11ص

اثربخشی آموزشی 11ص...

اثربخشی برنامه های آموزشی 13ص

اثربخشی برنامه های آموزشی 13ص...

اثربخشی آموزشی 11 ص

اثربخشی آموزشی 11...

پاورپوینت اصلاح وضعیت در بارداری و دیس فانکشن ها

پاورپوینت اصلاح وضعیت در بارداری و...

اثرات ورزش بر سلامتی بدن 34 ص

اثرات ورزش بر سلامتی بدن...

اثرات ورزش 35 ص

اثرات ورزش 35 ص...

ابزارهای موجود در بازار سرمایه ایران 23ص

ابزارهای موجود در...

ابزارهای موجود در بازار سرمایه ایران 20 ص

ابزارهای موجود در بازار سرمایه ایران...

پاورپوینت اصلاح آفتابگردان زراعی 24 اسلاید

پاورپوینت اصلاح آفتابگردان زراعی...

ابزارهای مالی در بازار سرمایه 10 ص

ابزارهای مالی در بازار سرمایه...

آیا ارتباط جنسی در زمان بارداری و تولد فرزند مجاز است 14 ص

آیا ارتباط جنسی در زمان...

پاورپوینت اصل توازن درگسترش شهرها

پاورپوینت اصل توازن درگسترش...

آژانسهای مسافرتی 19ص

آژانسهای مسافرتی 19ص...

آیین‌نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران

آیین‌نامه معاملات در...

پاورپوینت اسپانیا

پاورپوینت اسپانیا...

آیین‌نامة معاملات در سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران

آیین‌نامة معاملات در...

ولت متر دیجیتال ۰ تا 30 ولت با AVR
مقدمه ای بر داده کاوی
رشد اخلاق در نوجوانان و جوانان
بررسی نقش محوری زنان در جامعه اسلامی
ولت متر دیجیتال ۰ تا 30 ولت با AVR
ساعت دییجیتال با نمایشگر سون سگمنت
طراحی گیت XOR با hspice
اسیلوسکوپ دیجیتال با AVR
پروژه کنترل موتور DC با استفاده میکروکنترلر ATMEGA 16 با نرم افزارCodeVision همراه فایل Proteus
قانون اساسی
قارچهای عالی
قارچهای عالی (2)
قارچهای خوراکی صدفی60ص
قارچ

کلمات کلیدی :رزش گویش نیشابوری واژه های رزش گویش ازد مانند گویش نیشابوری گویش نیشابوری گویا ماننده بان های باهت ارد معنای باهت نیشابوری 21ص laquo فارسی پسوند نیشابوری نیشابور سیاری ماننده
  • ۹۶/۰۹/۱۰
  • وبلاگ وبلاگ

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی